In de gangen van een woning op Sonnevanck kwamen twee werelden samen. Ruchama van der Tas, fotograaf en gastvrouw in de flexpool van de Zorggroep, ontdekte hier meer dan alleen een mooie baan in de zorg. Haar ontmoeting met Marleen, een voormalige schrijfster met Alzheimer, resulteerde in het prachtige afstudeerproject ‘Clouded Memories’ voor haar studie ‘Toegepaste Fotografie en Beeldcommunicatie’.
Kennismaking met Marleen
Ruchama ontmoette Marleen (1944) tijdens haar werk als gastvrouw. Een aantal jaar geleden is de ziekte van Alzheimer bij haar vastgesteld, en sinds 2020 woont zij op een gesloten woongroep voor mensen met dementie. Ruchama zag haar niet alleen als een bewoonster met Alzheimer, maar ook als een bijzondere, creatieve en lieve vrouw die grip probeert te houden op haar leven. Marleen heeft heldere momenten, maar ook veel vragen over herinneringen. Bij elk bezoek ziet Ruchama haar levenslust. De vreugde die ze haalt uit eigengemaakte kunst, wandelingen in het bos, gesprekken met haar schepper, en dansjes door de kamer raakten Ruchama.
Clouded Memories
Deze bijzondere ontmoeting vormde de kiem voor ‘Clouded Memories’, een fotografisch project dat Marleens heden en verleden vastlegt. Op de cover prijkt een jongere Marleen in haar vroegere woning, waarin opvallende overeenkomsten met woning Rozemarijn te ontdekken zijn. De beelden in het boek weerspiegelen Marleens meest donkere herinneringen, haar creativiteit, haar liefde voor de natuur, en haar strijd om grip te houden op het leven via handgeschreven briefjes.
Ruchama omschrijft het project als volgt:
“Herinneringen zweven boven je in de lucht, net te ver weg om ze te kunnen bereiken. Totdat ze neerstorten. Het overvalt je. De mooie momenten komen binnen, ze geven je een prettig gevoel. Maar de moeilijke herinneringen vallen vaak zwaarder, want de confrontatie beleef je telkens weer opnieuw. Daarbij vraag je je constant af of dit echt heeft plaatsgevonden, of dat het een verbeelding van je brein is. Het gevoel van onzekerheid komt steeds naar boven, want wat is nu werkelijkheid?”
‘Clouded Memories’ is meer dan een documentaire; het is een eerbetoon aan de kracht van de menselijke geest. Het roept op tot bewustwording over Alzheimer en toont de schoonheid van een leven doordrenkt met liefde en veerkracht.
In de schijnwerpers
Beelden van Marleens verhaal zijn her en der al gepubliceerd. De eerste expositie vond plaats in het Keilepand in Rotterdam. Een aantal beelden waren daarna indrukwekkend groot te zien op het stationsplein van Apeldoorn, en recent verscheen de serie in het NRC.
Het fotoboek, zorgvuldig samengesteld met speciaal doorschijnend papier, vangt de fragiliteit van herinneringen en de voortdurende worsteling met de realiteit. Ontdek de kracht van beelden die verder gaan dan woorden op www.ruchamavdtas.nl en bestel – bij interesse in het boek – een exemplaar.